Co łączy alchemika Edwarda Kelleya i kościół augustianów? Postać pierwszej poetki w Czechach! Elżbieta Jana Weston (właśc. Elisabeth Jane Weston, 1581-1612), zwana także Westonią lub z czeska Vestonie, była pasierbicą tego znanego alchemika z dworu cesarza Rudolfa II i związana przez większość życia z Pragą.
Westonia urodziła się w Anglii, ale we wczesnym dzieciństwie wraz z rodzicami przyjechała do Czech. Tutaj zmarł jej ojciec, a matka wyszła ponownie za mąż, za Kelleya (znanego również jako Edward Talbot). Westonia znała angielski, niemiecki, czeski, włoski, ale prawdziwą trampoliną do sławy okazała się łacina, którą opanowała w zadziwiająco doskonałym stopniu. Pisała dojrzałe, przejmujące wiersze właśnie po łacinie, i szybko została okrzyknięta „żeńskim Owidiuszem”, „rajskim ptakiem” czy „dziesiątą muzą”. Osiągnięcie to jest tym bardziej godne podziwu, że ówczesny świat kultury wysokiej był zdominowany przez mężczyzn. Jej silny charakter, determinacja, talent i wyczucie poezji pozwoliły jej przebić się w kręgach literackich ówczesnej Europy i zdobyć sławę, a do historii przeszła jako pierwsza poetka ziem czeskich. W swoich czasach była bardziej znana niż jej ojczym alchemik i awanturnik, którego barwna postać do dziś jest często komentowana. Jej dorobek powstał na przestrzeni jednej dekady, wydała dwa tomiki wierszy („Poemata” i „Parthenica”), w których nawiązywała do greckiej mitologii, aktualnych wydarzeń oraz głębokich osobistych przeżyć.
W roku 2012, na 400. rocznicę jej śmierci, zorganizowano w Pradze konkurs na tłumaczenie jej wierszy, co pomogło przypomnieć jej sylwetkę i przybliżyć twórczość.
Westonia zmarła w wieku zaledwie 31 lat w Pradze i została pochowana w kościele św. Tomasza na Małej Stranie. Jej nagrobek – wmurowaną w ścianę klasztoru tablicę, już w znacznym stopniu wytartą – można obejrzeć w godzinach otwarcia kościoła. Szkoda, że postać tak inspirująca i niezwykła, która mogłaby posłużyć za wzór dla emancypujących się kobiet, dziś jest znana głównie niewielkiej grupie łacinników…
Kościół św. Tomasza, ul. Josefská 8, Praga, otwarty codziennie od godz. 12.15, w niedziele od godz. 09.00
